Ana Sayfa   » İDARİ BÖLGÜ    » DKÖE-nin yaranması hakkında kararname   

DKÖE-nin yaranması hakkında kararname

  


Azerbaycan SSC Dağlık Karabağ Özerk Vilayetinin Oluşturulması
(Azerbaycan Sovyetleri Merkezi Yürütme Komitesinin "Dağlık Karabağ Özerk Vilayetinin" oluşturulmasına ilişkin 7 Temmuz 1923 yılında Kararnamesi, aslı gibi)


Eski Rusya İmparatorluğunda milli azınlıkları esaret altında tutan Çar mutlakıyeti hatta azınlık oluşturan ayrı ayrı milliyetleri bir biriyle çatıştırma politikasından el çekmemiştir.
Transkafkasya’da 1905 yılında Ermeni-Müslüman çatışması Velikorus (Büyük Rus) mutlakıyetinin mahvetme politikasına en iyi örnek oluşturmaktadır. Transkafkasya’nın devrmici işçi kitleleri onların sermayesinin zulmüne karşı hiddetlerini açık şekilde ifade ettikleri o dönemde tarih boyunca birbiriyle doğma olmuş iki halkın – Ermenilerin ve Müslümanların arasına Çar generalleri Vorontsov-Daşkovların eliyle adavet tohumu serpildi.
Milli azınlıklar üzerinde ağalığı ön plana çıkaran bir avuç milliyetçi şovenistlerin - Müsavatçıların, Taşnakların ve Menşeviklerin, Batı sermayesi uşaklarının Transkafkasya'yı yönetimi ele geçirdikleri üç "bağımsız devlete " parçaladıkları sırada bu adavet yalın bir şekilde bir daha ortaya çıktı. Bu "devletlerin" var oldukları kısa süre içinde Karabağ dağlarında ve Transkafkasya’nın diğer bölgelerinde emekçi köylülerin kanı az dökülmedi.
Hangi biçimde tezahür etmesine bakılmaksızın milli zulmün ve eşitsizliğin ortadan yok edilmesi, milli adavetin ve nefretin yerini emekçilerin beynelmilel dayanışmasına, ortak devlet ittifakında halkların kardeşçe işbirliğine bırakması işçi ve köylü devriminin ve Sovyet hakimiyetinin temel vazifelerinden biridir.
Bu vazifenin yerine getirilmesi için Azerbaycan Sovyetleri Merkezi Yürütme Komitesi karar aldı:
1. Dağlık Karabağ’ın Ermeniler yaşayan kısmında merkez Hankendi olmakla, ASSC’nin bir parçası olarak Özerk Vilayet oluşturulsun.
2. Özerk Vilayetin yönetim organları bunlardır: Vilayet Yürütme Komitesi ve yerel Sovyetler.
3. Vilayet Yürütme Komitesi oluşturulana dek Geçici Devrim Komitesi oluşturulsun, ona 2 aydan geç olmayarak daimi yürütme organının seçilmesi için Sovyetler Kurultayını çağırmak yetkisi verilsin.
Not: Bütün meralar, ormanlar, bağlar, toprak ve su üzerindeki fiili sahiplik hazırki sahiplerinde kalır.
4. Vilayet Yürütme Komitesi bütün zaruri mali ve teknik araçlarla doğrudan Az.MİK’nin emriyle Az. SSC’nin umumi kaynaklarından teçhiz edilsin.
5. Vilayetin yönetmeliğinin hazırlanması ve idari birimlerin filen Karabağ Özerk Vilayetine verilmesi ve ayrıca Özerk Vilayetin sınırlarının belirlenmesi için Dağlık Karabağ, ova Karabağ, Kürdistan ve ASSC merkezi hükümeti delegelerinden ibaret karma komisyon oluşturulsun, ona (komisyona) görevini bu yıl ağustos ayının 15’ine dek sonlandırmak talimatı verilsin.

AzMİK Riyaset Heyeti Başkan vekili: M.B.Kasımov

AzMİK Katibi: M.Hanbudagov

SSCB İşçi ve Köylü Hükümetinin 1923 tarihli Kanunlar ve Emirler Külliyatı. Bakü şehri 1925. s. 384-38



Okundu: 5447