Ana Sayfa   » HALK SANATI    » Çömlekçilik   

Çömlekçilik

  



Seramik Azerbaycan'da, aynı zamanda onun tarihi toprağı olan Karabağ'da işçilik üretiminin en eski alanlarından olup bugüne kadar kendi önemini bulundurmuştur. Uzmanlar sanatın bu alanının meydana çıkmasını neolit dönemine ait ediyorlar.
İlk ortaçağın sonlarından başlayarak Karabağ'da seramik üretimi daha yüksekliye ulaşmıştı. Karabağda yapılan arkeolojik kazılar gösteriyor ki, IX - XIII yüzyıllarda burada seramik yüksek gelişmiş bir sanat dalı gibi tam gelişmişti. Bu dönemde üretilen saksı kaplar ister hazırlanma tekniğine, gerekse zengin süs öğelerine göre hem önceki, hem de sonraki dönemlerle karşılaştırıldığında çok yüksekliye kalkmıştı.
Son ortaçağda Karabağ'da saksı bilgiyi üretimi 3 büyük grup üzere - sırsız kaplar, sırlı kaplar ve inşaat malzemeleri üretimi üzere uzmanlaşmıştır. Sırsız saksı mamülü sırasına her birinin farklı türleri olan küpler, kazanlar, sehengler, çömleklere, ibrikler, silbiçler, süt kapları, dolçalar, kandiller, gelyanlar vb uyğulanır. Bu kapların sanat tertibatı zamanı hattı ve noktavari desenler geniş kullanılıyordu.

XVI-XVII yüzyıllarda Azerbaycan'da inşaat keramikası da yüksek gelişmesiyle ilgili Azerbaycan'ın ayrı ayrı şehirlerinde, özellikle Karabağ bölgesinde sarayların, karvansaraların, hamamların inşası sırasında sırlı üzlük materyal ve porsel mozaik geniş kullanılıyordu.
Karabağ hanlığının bulunduğu XVIII yüzyılın ikinci yarısı - XIX yüzyılın başında seramik üretimin önemli alanı gibi daha çok ev keramikasından bahsetmek mümkündür. Hanlıqlar döneminde günlük kullanılan saksı bilgileri arasında büyük hacimli su kaplarının, öncelikle testi ve küpl rin üretimi önemli bir yer tutuyordu. Karabağlı dulus ustaları çeşitli alanlarda
kullanılan birçok kil eşya hazırlıyorlardı. Seramik ürünleri kendi tespitlerine göre birkaç qrupa bölünürdü. Bunların arasında su kapları, yemek kapları süt ürünleri için kaplar, evlerin ısıtılması ve aydınlatılması için öngörülen kaplar yer alıyor. Sadece günlük kullanılan su kaplarının birkaç türünü taşımak için (testi, cürdek, bardak, şehrenk, kuze), saklama ve sofrada çalıştırmak için (küp, sürahi, gurqur, kova, parç,tekkulp), yıkanmak ve abdest almak için (ibrik, lülyein vb) çok çeşitli saksı kaplar üretim yapılıyordu.



Okundu: 6983